Wartość wody

Czytałem niedawno, że po latach wysiłku naukowcom udało się potwierdzić obecność wody na Księżycu. Pewnie rozpocznie to dyskusję o możliwościach i kosztach jej wykorzystania. Dla nas to czysta abstrakcja, chociaż mój złośliwy znajomy mówi, że być może cena wody w Świdnicy osiągnie wkrótce poziom księżycowy. Odpowiadam mu, że przesadza, a do kosmicznych rozmiarów urosła wyłącznie demagogia uprawiana w związku z ustaleniem taryf na 2010 rok.
Przyjrzyjmy się liczbom. Nowe ceny powodują, że łącznie za metr sześcienny wody i ścieków w gospodarstwie domowym zapłacimy o 72 gr więcej. Pilnując skrupulatnie zużycia, można osiągnąć wynik około 2,5 do 3 m3/osobę, czyli dodatkowy wydatek to około 2 zł miesięcznie. Gdy jednak te liczby przemnoży się przez dwa miliony m3 dostarczane do domów przez ŚPWiK, wychodzą ogromne kwoty. Co się z nimi stanie? Zostaną wydane głównie na inwestycje, dzięki którym uzyskamy pewność, że wody nikomu nie zabraknie. Cóż nam bowiem, po nieco niższej cenie, jeśli w kranach będzie sucho. A taka groźba jest realna. Ponad stuletni zakład uzdatniania wody na ul. Bokserskiej „trzyma się na agrafkach”. Za kilkanaście milionów właśnie rozpoczynamy budowę nowego, żeby zdążyć przed ostateczną agonią starego. Lista inwestycji na 2010 rok jest oczywiście dłuższa, ale na tyle bezdyskusyjna, że nawet opozycja jej nie neguje. Zamiast tego wykazuje tzw. wrażliwość społeczną. Stąd kilka zdań o tym.
Na pewno są rodziny, dla których miesięczne wydatki zwiększone nawet o równowartość paczki papierosów są trudne do przyjęcia. Czy to jednak oznacza, że cenę wody powinno się ustalać na poziomie, który nie stwarza żadnych problemów nawet żyjącym z socjalu? Sądzę, że nie. Tak niską cenę płaciłby, każdy odbiorca. Również ten zużywający miesięcznie 10 i więcej m3/osobę. W istocie dotowane byłyby wydatki prawie wszystkich mieszkańców, bo najbiedniejsi stanowią jedynie część (zdecydowanie mniejszą) naszej społeczności. Kto dopłaciłby różnicę? To przecież oczywiste! Musiałaby zrobić to rada miasta z budżetu, czyli pieniędzy nas wszystkich. A ponieważ, jak wiadomo, zdecydowana większość wpływów podatkowych pochodzi od płatników o najniższych dochodach, kółko się zamyka. Można się tylko zastanawiać, jaką mielibyśmy motywację do racjonalnego zużycia wody. Pomyślmy, gdyby cenę benzyny kształtowano w oparciu o zawartość portfela właściciela najstarszego malucha jeżdżącego po drogach, prawdopodobnie najbardziej ucieszyliby się użytkownicy największych paliwożerców. Moim zdaniem lepiej jest, gdy każdy płaci realną cenę za ilość wody, na której zużycie go stać. Najubożsi i tak są wspierani przez system opieki społecznej.
Warto także się zastanowić, jaka jest ta obiektywna wartość wody. Gdy porównamy się do innych miast, to okazuje się, że pod względem niskiej ceny jesteśmy w pierwszej trzydziestce wśród 240 miast powyżej 50 tys. mieszkańców. Trudno też chyba uzasadniać, że jesteśmy biedniejsi od mieszkańców sąsiedniej gminy wiejskiej Świdnica. Tam woda kosztuje 3.76 zł/m3, u nas po podwyżce 2,86 zł/m3. Na Dolnym Śląsku w niektórych gminach mieszkańcy płacą za wodę i ścieki łącznie nawet ponad 8 zł/m3 (np. Ząbkowice 8.27 zł, Wałbrzych 9.93 zł). U nas łączna cena wynosi 6.81 zł/m3. Zaryzykuję zdanie, że właściwa cena to taka, która jest wypadkową dobrze uzasadnionej propozycji przedsiębiorstwa wodociągowego oraz rozsądku i poczucia odpowiedzialności radnych, uwzględniających rzeczywiste potrzeby gospodarki wodno-ściekowej. Szkoda, że tym razem w 23 osobowej radzie w Świdnicy osób takich było tylko 9. Jestem jednak przekonany, że pozostali odetchnęli z ulgą po ogłoszeniu wyniku głosowania taryfy na 2010 rok. To, co konieczne wprowadzono, a oni mogą dalej wykazywać się troską o „szarego człowieka”. Obawiam się, że zmiana tej metody postępowania radnych jest równie trudna, jak wyśledzenie wody na Srebrnym Globie.